Bên cạnh nguồn năng lượng tái tạo từ mặt trời thì năng lượng gió cũng được kỳ vọng sẽ giúp Việt Nam bắt kịp tốc độ tăng trưởng nhanh chóng về nhu cầu điện trong cả ngắn hạn và dài hạn.
Những
trụ điện gió của Nhà máy điện gió Phú Lạc. Ảnh: Nguyễn Thanh/TTXVN
Với
lợi thế đường bờ biển trải dài, cùng địa hình thuận lợi, việc xây dựng các trạm
điện bằng sức gió là một giải pháp có thể giúp nâng cao sản lượng điện của Việt
Nam trong những năm tới.
Theo
báo cáo của Bộ Công Thương, Việt Nam có tiềm năng phát triển điện gió với trên
3.000 km2 đường bờ biển. Theo lộ trình, Việt Nam sẽ phát triển 800 MW điện gió
vào năm 2020, chiếm khoảng 0,8% tổng nhu cầu điện. Mục tiêu là phát triển 2.000
MW điện gió vào năm 2025 và 6.000 MW vào năm 2030.
Ông
Chris Beaufait, Chủ tịch Tập đoàn Vestas Châu Á Thái Bình Dương và Trung Quốc
cho rằng, nhu cầu điện của Việt Nam hiện tăng trưởng nhanh với tốc độ khoảng
10%/năm. Gió sẽ là nguồn năng lượng giúp Việt Nam đảm bảo tốt vấn đề an ninh
năng lượng thông qua việc giảm phụ thuộc vào nguồn năng lượng hóa thạch phải
nhập khẩu và những biến động trên thị trường than đá, khí đốt….
Ngoài
ra, điện gió cũng có thể giúp loại bỏ một số thách thức mà thủy điện gặp phải
liên quan đến hiện tượng thay đổi khí hậu theo mùa, hay các vấn đề về ô nhiễm
của các nhà máy nhiệt điện.
Theo
TS. Trần Thị Thu Trà, đại diện Tập đoàn Điện lực Việt Nam, có thể tận dụng được
các đồi trọc để xây các tuốc bin gió, không gây ảnh hưởng đến đất canh tác. Đồng
thời, ảnh hưởng của thiên nhiên nơi đặt các tuabin gió không đáng kể nếu so
sánh với nhà máy thủy điện, nhiệt điện, điện hạt nhân…
Năng
lượng gió là nguồn năng lượng sạch và vô tận. Đây là điều tiên quyết đem lại
lợi thế của năng lượng gió so với các nguồn năng lượng hóa thạch vốn có hạn và
ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường. Với việc công nghệ ngày càng tiến bộ và
sử dụng năng lượng gió ngày càng phổ biến hơn thì giá thành của năng lượng gió
ngày càng rẻ.
Theo
PGS. TS. Bùi Huy Phùng, Viện Khoa học năng lượng, giá điện gió trên thế giới
những năm gần đây đã giảm nhiều, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển sử dụng
các nguồn năng lượng này.
Ở
Việt Nam, giá điện gió và điện mặt trời cũng đang giảm nhanh, không còn đắt như
những năm trước và hoạt động phát triển nguồn điện này cũng bắt đầu khởi sắc.
Chính phủ cũng đang tạo các điều kiện để đẩy nhanh việc phát triển nguồn năng
lượng sạch này.
Giai đoạn trước 2010, suất đầu tư cho điện gió ở Việt Nam từ 3.500 – 4.000 USD/kW, tương đương giá điện 15 – 17 cents/kWh, nhưng đến 2015 – 2016, suất đầu tư chỉ còn 2.000 – 2.500 USD/kW và giá điện chỉ còn 9 – 10 cents/kWh. Dự báo đến 2020 – 2025, suất đầu tư điện gió sẽ chỉ còn 1.500 USD/kW và giá điện giảm còn 7 cents/kWh.
Trạm
biến áp 22/110kv Nhà máy điện gió Phú Lạc. Ảnh: Nguyễn Thanh/TTXVN
Tuy
nhiên, PGS.TS Bùi Huy Phùng cho rằng, giá điện từ gió trong thời gian 5 – 10
năm tới chắc sẽ vẫn còn cao hơn các nguồn truyền thống, do vậy, cần có chính
sách hỗ trợ để phát triển nguồn năng lượng này. Cần phải nghiên cứu giá và mức
hỗ trợ có tính hệ thống, đồng bộ đối với tất cả các nguồn điện thay vì các
quyết định hỗ trợ cho từng loại nguồn điện. Ngoài ra, nâng cao tỷ trọng nội địa
hóa, cập nhật thông tin và cẩn trọng trong đàm phán dự án năng lượng tái tạo để
giảm tối đa đầu tư.
Theo
chuyên gia đến từ Hiệp hội Năng lượng Việt Nam ông Nguyễn Văn Vy, nhiệt điện
gió trên đất liền hiện là một trong những nguồn có chi phí thấp trong các loại
nguồn điện. Dự án điện gió tốt nhất trên thế giới hiện đang cung cấp điện với
giá chi phí khoảng 5 cents/kWh mà không cần hỗ trợ tài chính.
Tiến
bộ công nghệ đồng thời với việc giảm chi phí đầu tư, dẫn đến chi phí quy dẫn
(LCOE) của điện gió trên đất liền sẽ tiếp tục giảm với mức giá đã cạnh tranh,
thậm chí thấp hơn so với nguồn điện sử dụng nhiên liệu hóa thạch.
Theo
thống kê của Hiệp hội Năng lượng Việt Nam, các dự án điện gió đang vận hành ở
Việt Nam ước tính có khoảng 1.300 máy phát điện gió cỡ gia đình (công suất từ
150W đến 200W) đã được lắp đặt sử dụng, chủ yếu ở vùng ven biển từ miền Trung,
Đà Nẵng trở vào. Đồng thời, đưa vào vận hành các nhà máy quy mô tương đối lớn
với tổng công suất khoảng 160 MW như nhà máy Phong Điện 1 Bình Thuận (30 MW),
Bạc Liêu (99,2 MW), Phú Lạc (24 MW), Phú Quý (6 MW).
Đánh
giá của các tổ chức quốc tế cho thấy, Việt Nam có tiềm năng năng lượng gió lớn,
ước tính đạt hơn 500.000 MW, hơn gấp 6 lần tổng công suất ước tính của toàn
ngành điện vào năm 2020. Tuy nhiên, tiềm năng vẫn chỉ là tiềm năng và để biến
thành hiệu quả kinh tế vẫn sẽ là một chặng đường dài.
Nguyên
nhân được chỉ ra là giá mua điện gió chưa đảm bảo lợi ích của các nhà đầu tư,
nguồn cung cấp linh kiện, thiết bị và dịch vụ trong nước còn hạn chế… Do đó
việc thu hút đầu tư vào lĩnh vực điện gió đã gặp không ít cản trở.
Ông
Chris Beaufait cho rằng, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện các khung chính sách
pháp lý, hoàn thiện và nâng cao hiệu quả của bộ máy tổ chức và phương thức quản
lý trong lĩnh vực điện gió. Đồng thời, tổ chức nghiên cứu, sửa đổi cơ chế hỗ
trợ phát triển, giá bán điện gió ở các mức khác nhau cho các dự án trong đất
liền và trên biển để thống nhất áp dụng cho các dự án điện gió…
Theo
các chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng, nhược điểm lớn nhất của năng lượng
gió là sự phụ thuộc vào điều kiện thời tiết và chế độ gió. Vì vậy khi thiết kế,
cần nghiên cứu hết sức nghiêm túc chế độ gió, địa hình cũng như loại gió.
Bên
cạnh đó, nhà nước cũng cần có chính sách khuyến khích và hỗ trợ sản xuất, sử
dụng máy phát điện gió cỡ nhỏ phục vụ gia đình. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ có
khả năng chế tạo các máy phát điện gió loại nhỏ sử dụng cho gia đình. Những sản
phẩm này không yêu cầu cao về công nghệ, doanh nghiệp có thể nâng tỷ lệ nội địa
hóa lên đến 80%, để giảm giá thành sản xuất, lắp đặt.
Từ
những máy phát điện gió nhỏ, “góp gió thành bão” sẽ góp phần giúp Việt Nam đảm
bảo an ninh năng lượng quốc gia và nâng cao tỷ lệ sử dụng nguồn năng lượng tái
tạo trong cơ cấu các nguồn điện những năm tới.
Nguồn
tin: vfpress.vn