Theo Trung tâm Khuyến nông Tuyên Quang, trong những năm gần đây, việc trồng cây thức ăn xanh trong chăn nuôi đại gia súc đã được người dân quan tâm thực hiện. Cùng với việc phát triển đàn bò sữa, trâu, bò thịt chất lượng cao, nhu cầu thức ăn chăn nuôi ngày càng lớn đặc biệt là thức ăn thô xanh cho trâu, bò. Nhu cầu sử dụng thức ăn thô xanh cho đàn gia súc là rất lớn, đặc biệt là cây ngô sinh khối là nguồn thức ăn bổ dưỡng cho trâu, bò, giúp đàn trâu, bò sinh trưởng phát triển tốt, tăng trọng nhanh, đàn bò sữa cho sản lượng sữa cao.
Cây ngô là cây trồng cho hiệu quả kinh tế cao, ngoài việc sản xuất ngô lấy hạt thì sản xuất ngô còn làm thức ăn thô xanh phục vụ chăn nuôi gia súc. Nắm bắt được nhu cầu thức ăn thô xanh chất lượng cao phục vụ chăn nuôi đàn trâu, bò thịt, đàn trâu bò sinh sản và đàn bò sữa, các địa phương của tỉnh Tuyên Quang đã chủ động chuyển đổi diện tích các cây trồng có năng suất và hiệu quả kinh tế thấp sang trồng cây ngô sinh khối làm thức ăn cho chăn nuôi. Cây ngô sinh khối là cây dễ canh tác, phù hợp với điều kiện sinh thái, thổ nhưỡng tại các vùng sản xuất trên địa bàn các huyện, thành phố của tỉnh và không đòi hỏi kỹ thuật chăm sóc cao, với hàm lượng chất dinh dưỡng cao là thức ăn bổ dưỡng cho trâu, bò. Hiện nay, diện tích ngô sinh khối đang được các địa phương trong tỉnh quan tâm mở rộng diện tích trồng tại các vụ sản xuất trong năm nhất là vụ Đông.
Năm 2020, diện tích ngô toàn tỉnh ước đạt 21.600 ha, trong đó diện tích trồng ngô sinh khối là 2.855 ha (vụ đông 1.532 ha), với diện tích như vậy mới chỉ đáp ứng được một phần thức ăn thô xanh cho đàn trâu bò của tỉnh. Hiện nay, nhiều diện tích ngô sinh khối vụ đông được các công ty, trang trại bò sữa của tỉnh, bao gồm: Trang trại bò sữa Tuyên Quang thuộc Chi nhánh Công ty TNHH một thành viên Bò sữa Việt Nam; Công ty Chăn nuôi bò sữa kỹ thuật cao Hồ Toản; Công ty TNHH Sữa cho tương lai, Công ty TNHH Hoàng Khai ký hợp đồng cam kết bao tiêu sản phẩm cho các hộ dân trồng ngô sinh khối, với giá 800 đồng/kg thu mua tại ruộng. Đây là kết quả bước đầu cho việc hình thành mối liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm giữa người trồng ngô và các trang trại bò sữa, góp phần phát triển sản xuất ngô sinh khối ngày một hiệu quả hơn.
Các giống ngô chủ lực là NK 4300 chiếm 21,9% diện tích gieo trồng, LVN 99 chiếm 17,3%, CP3Q chiếm 11,3%, còn lại là các giống khác.
Để đưa các giống ngô mới năng suất cao, chất lượng tốt, hạn chế sâu bệnh hại vào sản xuất, hằng năm Trung tâm Khuyến nông Tuyên Quang đã phối hợp với Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện, thành phố và các công ty, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh triển khai xây dựng các mô hình trình diễn sản xuất ngô sinh khối gắn với doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm. Một số mô hình trình diễn điển hình đạt hiệu quả kinh tế cao như:
- Vụ Đông năm 2019 thực hiện mô hình liên kết trồng ngô sinh khối (sử dụng giống ngô lai CP111) do Công ty TNHH Hạt giống CP Việt Nam cung ứng, diện tích thực hiện 1,0 ha tại xã Tân Thịnh, huyện Chiêm Hoá, kết quả theo dõi mô hình, cây ngô sinh trưởng và phát triển tốt, có thời gian sinh trưởng trung bình (115 ngày), khả năng chống chịu sâu bệnh và chịu hạn tốt, tỷ lệ nảy mầm cao, lá bi kín bắp, không ảnh hưởng gieo trồng ở vụ Xuân, vụ Hè Thu, phù hợp với điều kiện khí hậu, đất đai tại địa phương. Sau trồng 85 ngày cho thu hoạch, năng suất bình quân đạt 46 tấn/ha, cao hơn so với đối chứng 4 tấn/ha.
- Vụ Xuân năm 2020 thực hiện mô hình sản xuất ngô sinh khối (sử dụng giống ngô lai đơn chuyển gen CP501S), do Công ty TNHH Hạt giống CP Việt Nam cung ứng, diện tích 0,5 ha thực hiện tại xã Thái Long, thành phố Tuyên Quang, kết quả theo dõi mô hình giống ngô chuyển gen CP501S có thời gian sinh trưởng từ 100 - 105 ngày, lá đứng cứng cây, bộ rễ phát triển mạnh, ăn sâu vào đất nên có khả năng chịu hạn, chống đổ tốt, lá bi bao kín bắp, lá ngô xanh đến lúc thu hoạch nên thuận lợi cho việc sử dụng làm thức ăn trong chăn nuôi, hạt răng ngựa màu vàng cam, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt; sau trồng 84 ngày thu hoạch, năng suất bình quân 45 tấn/ha.
+ Mô hình liên kết sản xuất ngô sinh khối (sử dụng giống ngô lai VN172, TA 18-2, ĐH 17-5, KM5, KM6) do Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm cung ứng, diện tích 0,5 ha thực hiện tại xã Mỹ Bằng, huyện Yên Sơn; Kết quả theo dõi, giống ngô lai VN172, TA 18-2, ĐH 17-5, KM5, KM6 có thời gian sinh trưởng trung bình từ gieo đến thu hoạch chất xanh 85 - 90 ngày, cây sinh trưởng, phát triển khỏe, bộ lá xanh bền, kích thước lá lớn; chịu hạn, chống đổ tốt; chiều cao cây từ 200 - 210 cm, năng suất chất xanh bình quân 41 tấn/ha.
+ Vụ Hè Thu năm 2020 thực hiện mô hình liên kết trồng ngô sinh khối (giống ngô lai VN172) do Viện Nghiên cứu Ngô cung ứng tại xã Tràng Đà, thành phố Tuyên Quang quy mô 1,5 ha, qua theo dõi sau trồng 80 - 82 ngày đã cho thu hoạch, năng suất bình quân đạt 51 tấn/ha. Giống có khả năng sinh trưởng và phát triển tốt, khả năng chống chịu sâu bệnh khá, bộ lá rộng đứng lá giúp cho cây ngô tăng khả năng quang hợp vì vậy cho năng suất cao; bộ rễ chân kiềng khỏe, khả năng chống đổ tốt. Cây có màu xanh đậm, bắp to, thích ứng rộng, dễ gieo trồng và chăm sóc, phù hợp với tập quán gieo trồng của bà con trong vùng./
Nguồn: mard.gov.vn
