Trồng rau sạch, rau an toàn theo phương pháp hữu cơ theo hướng bền vững thân thiện với môi trường, giảm sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, giảm ô nhiễm không khí, đất và nước an toàn cho sức khoẻ người tiêu dùng là nhu cầu phát triển trên toàn thế giới. Tuy nhiên ở Việt Nam trồng rau theo phương pháp hữu cơ mới chỉ thực sự được quan tâm và phát triển trong vài năm gần đây và tập trung ở một số vùng chuyên canh rau lớn.
Rau hữu cơ là loại rau được trồng trọt, sản xuất bằng phương thức và tiêu chuẩn của nông nghiệp hữu cơ, mỗi quốc gia, khu vực sẽ có những tiêu chuẩn khác nhau. Tuy nhiên, điểm chung của thực phầm hữu cơ là luôn hướng đến việc thúc đầy cân bằng sinh thái và bảo tồn đa dạng sinh học. Rau đáp ứng tiêu chí: Không chất diệt cỏ, không thuốc trừ sâu độc hại, không chất biến đổi gen, không sử dụng phân bón vô cơ và không chất kích thích sinh trưởng.
Mô hình trồng rau theo phương pháp hữu cơ
Với mục tiêu trồng rau theo hướng sạch, an toàn, giúp cây khỏe mạnh, hương vị tự nhiên, thơm ngon, năng suất cao; đảm bảo sức khỏe cho người sản xuất và người tiêu dùng, an toàn cho cây trồng và môi trường. Tại Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ Tuyên Quang đã tiến hành thực hiện xây dựng mô hình trồng rau hữu cơ từ cuối tháng 4 năm 2021. Trung tâm đã tiến hành cải tạo đất, ủ phân hữu cơ, làm 1 nhà lưới hở và lắp đặt hệ thống tưới tự động trên diện tích 289m2, bộ phận Nghiên cứu ứng dụng và chuyển giao công nghệ đã nghiên cứu trồng chủ yếu các loại rau phù hợp với điều kiện nguồn đất, các loại rau ngắn ngày như rau muống, dền, mồng tơi, bí, mướp và các loại cải được lấy giống từ những đơn vị cung cấp có uy tín, không dùng các chất hóa học trong khâu xử lý giống. Cùng việc chọn và xử lý giống tốt, khâu chăm sóc, bón phân, nguồn nước tưới cũng được áp dụng theo đúng quy trình sản xuất hữu cơ, nói không với tất cả chế phẩm hóa học. Mọi khâu canh tác cây rau hữu cơ đều dùng từ các chế phẩm tự nhiên hữu cơ, bảo đảm không độc hại cho sức khỏe người tiêu dùng, thân thiện với môi trường.
Mô hình cây mướp hương trồng theo phương pháp hữu cơ
Đến nay, vườn rau đã cho thu hoạch đợt đầu tiên, đạt năng suất tốt. Theo quan điểm của đồng chí Đỗ Đình Huy - Giám đốc Trung tâm, ưu điểm lớn nhất của rau hữu cơ là giá cả ổn định, dao động từ 20.000 - 25.000 đồng/kg, gấp khoảng 1,5 - 2 lần so với các loại rau khác nhưng vẫn được người tiêu dùng đón nhận. Việc không sử dụng phân bón, thuốc hóa học nên đã tiết kiệm đáng kể chi phí sản xuất; năng suất tuy có giảm so với phương pháp sản xuất thông thường nhưng chất lượng rau được nâng cao đảm bảo sức khoẻ cho người sử dụng và người chăm sóc. Trong khi đó, hàm lượng dinh dưỡng trong rau hữu cơ cao do thời gian sinh trưởng dài ngày hơn. Rau hữu cơ có mùi đậm đà, tự nhiên hơn do khả năng tích lũy dinh dưỡng trong một thời gian đủ dài. Tuy nhiên, trồng rau hữu cơ cũng có những khó khăn nhất định như: mất nhiều công sức và cây phát triển chậm hơn, dài ngày hơn do đó giá thành sản phẩm cũng cao hơn nên việc sản xuất và tiêu thụ sản phẩm hữu cơ gặp nhiều khó khăn vì người tiêu dùng chưa nhận biết được đâu là sản phẩm hữu cơ và đâu là sản phẩm thường.
Do vậy, cùng với việc hoàn thiện mô hình và quá trình sản xuất rau hữu cơ tại Trung tâm, trong thời gian tới với chức năng, nhiệm vụ Trung tâm sẽ tích cực tuyên truyền, phổ biến và nhân rộng mô hình sản xuất rau hữu cơ đến các hộ dân nhằm nâng cao nhận thức của người dân tạo ra sản phẩm rau an toàn, bảo vệ môi trường và hướng đến sản xuất một nền nông nghiệp phát triển bền vững.
Bài, ảnh: Thu Huyền
